Edukacja seksualna

Rzetelna edukacja seksualna jest narzędziem do ochrony przed molestowaniem seksualnym i pedofilią. Jest skuteczną i mądrą formą prewencji przed promowaniem kultury gwałtu i uprzedmiotawiającej seksualizacji.

Polska podjęła rękawicę problemu pedofilii. Mówimy o niej coraz odważniej, coraz częściej mamy siłę i mądrość by opowiedzieć się po stronie pokrzywdzonych. Zwracamy uwagę na to co się dzieje z dziećmi – przeciwdziałamy ich seksualnemu wykorzystywaniu.

Wciąż nie mamy idealnych rozwiązań. Nie zawsze, jako dorośli, jesteśmy w stanie zidentyfikować zagrożenie zawczasu. Badania pokazują, że czyny o charakterze pedofilnym popełniane są najczęściej przez osoby pochodzące bezpośrednio z rodziny dziecka (aż 30%) lub z jego najbliższego otoczenia (60%).

Co możemy zrobić? Po pierwsze dobrze wychowywać dziecko i wyposażyć je we wszystkie możliwe narzędzia do ochrony i rozpoznania tzw. “złego dotyku”. Po drugie, gdy dojdzie już do krzywdy, wesprzeć dziecko na każdym możliwym poziomie – chcemy aby miało ono zaufanie do specjalistów, osób z najbliższego otoczenia i instytucji.

Chcemy dziś powiedzieć o czymś, co może zapobiec krzywdzie twojego dziecka. 

Mamy na myśli edukację seksualną.

"Nie chce mi się tego czytać, macie jakiś filmik?"

Wiele istotnych wątków wyjaśnionych w 4 minuty. Zobacz, czym naprawdę jest edukacja seksualna! Na filmie wypowiada się Finka Heynemann z grupy Ponton

[...] dziecko uczy się, że istnieją indywidualne granice i zasady społeczne, które trzeba respektować (nie możesz dotknąć każdego, kogo chcesz).

Co ważniejsze, dziecko uczy się uświadamiania sobie i stawiania własnych granic (możesz powiedzieć nie; możesz poprosić o pomoc).

źródło: standardy WHO

Nie będzie zajęć z seksu.

Wyjaśniamy prędko: edukacja seksualna to nic innego jak uczenie o tym, jak funkcjonuje ludzkie ciało, w jaki sposób zadbać o swoją higienę intymną i bezpieczeństwo, skąd biorą się dzieci, a także – co szczególnie ważne – o tym, jak szanować siebie i innych.

Nie jest to więc lekcja pornografii. Nie są to zajęcia z Kamasutry. Nikt nie inicjuje na nich faktycznych kontaktów seksualnych. Ich zadaniem nie jest fetyszyzacja seksu lub promowanie promiskuityzmu. 

Przeciwnie – zadaniem edukacji seksualnej jest przeciwdziałanie uprzedmiotowieniu seksualnemu, przeciwdziałanie przedwczesnej inicjacji oraz ochrona przed wykorzystywaniem seksualnym.

Po co to komu?

Większość zagadnień związanych ze sferą seksualności człowieka pojawia się na lekcjach przyrody czy biologii. Jednak ze względu na istotność tych zagadnień, a także potrzebę zagwarantowania bezpiecznej przestrzeni dla młodych ludzi na zdobywanie rzetelnej, adekwatnej do wieku, opartej na specjalistycznej wiedzy edukacji, niezbędne jest wprowadzenie odrębnych zajęć, stanowiących przeciwwagę dla treści prezentowanych w mediach i kulturze masowej.

Nie możemy też zawierzyć, że tak ważną wiedzę można przekazać w trakcie jednej rozmowy na tydzień przed 18 urodzinami.

Czteroletnie dziecko może zapytać skąd się biorą dzieci, a odpowiedź „z brzuszka mamy” jest zazwyczaj wystarczająca i dostosowana do wieku.

To samo dziecko może później zacząć się zastanawiać „w jaki sposób dzieci dostają się do brzuszka mamusi?” i w tym momencie inna odpowiedź będzie dostosowana do wieku.

Natomiast odpowiedź „jesteś jeszcze za mały na takie pytania” nie jest odpowiednia.

źródło: standardy WHO

Ale czemu z dziećmi?

Tak jak od wczesnej młodości dziecko uczy się funkcjonować w relacjach przyjacielskich i koleżeńskich. Tak jak od młodości uczy się odpowiedzialności za siebie i innych. Tak jak całe życie uczy się też rodzimego języka, poznając jego złożoność i piękno. Tak jak uczy się myśleć logicznie i krytycznie. Tak edukacja seksualna, której fundamentem jest nauczanie o ludzkiej godności i szacunku do własnego i cudzego ciała, wymaga wieloletniego wdrażania, którego etapy będą dostosowane do wieku dziecka.

To sprawa dla rodziców?

Wiemy, że niemal wszystkie Polki i Polacy (ok. 95%) chcieliby sami chronić dzieci, dostarczając im stosownej edukacji seksualnej. Praktyka pokazuje jednak, że 31% z nich nigdy nie podjęło z dzieckiem rozmowy na ten temat, a duża część decyduje się porozmawiać z dzieckiem gdy jest już na to za późno (dziecko jest już po inicjacji seksualnej albo doświadczyło przemocy).

Wiemy, że nawet jeśli jesteś odpowiedzialnym rodzicem i starasz się dostarczyć swojemu dziecku potrzebną wiedzę, to musisz pamiętać o tym, że nie każdy rodzic jest taki jak ty – jedna trzecia rodziców odkłada edukację seksualną na ostatnią chwilę. Połowa nigdy się jej nie podejmie.

To ogromny problem. Dobrze wiemy, że nie da się zakazać młodzieży kontaktów z rówieśnikami, również tych o charakterze seksualnym, są one bowiem naturalnym elementem rozwoju jednostki. Ponad połowa pierwszych kontaktów seksualnych ma miejsce przed 18 rokiem życia i są to najczęściej kontakty rówieśnicze, na które nie mamy wpływu. Skoro więc znaczna część młodzieży wejdzie w relacje seksualne, niedostarczenie im wiedzy chroniącej przed negatywnymi konsekwencjami ich działań, naraża ich na niechciane ciąże czy zarażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Dlatego tak ważne jest wprowadzenie edukacji seksualnej w szkołach. Każda z tych młodych osób ma takie samo prawo do wiedzy.

Czy rzeczywiście nauczysz swoje dziecko?

Polki i Polacy chcący wychowywać seksualnie swoje dzieci
95%
te Polki i ci Polacy, którzy nigdy tego nie zrobią
31%

źródło: raport FDDS

Z nastolatków w wieku 11-17 lat aż 12,4% doświadczyło molestowania seksualnego!

źródło: raport FDDS

Edukacja seksualna to bezpieczeństwo

Młoda osoba, nie zdająca sobie sprawy z tego czym są relacje seksualne, jaki mają charakter i czego wymagają, może wchodzić w ryzykowne kontakty seksualne, a także nie rozpoznać zawczasu sytuacji w których ktoś zacznie molestować ją seksualnie. Dzieci pozbawione wiedzy o tym czym jest seks nie są w stanie rozpoznać, że są molestowane. Nie mają nawet potrzebnych słów, żeby opisać, co jest im robione.

Chrońmy dzieci przed molestowaniem

Nie możemy zamykać oczu na to, że czyny o charakterze pedofilskim popełniane są najczęściej przez osoby z rodziny dziecka lub z jego najbliższego otoczenia. Ty jesteś odpowiedzialnym rodzicem – ale nie każde dziecko jest tak bezpieczne jak twoje. Nie możemy zostawiać edukacji seksualnej tylko w rękach rodziców, skoro to właśnie oni mogą okazać się oprawcami. 

Wiedzę o seksualności młode osoby powinny dostawać ze sprawdzonego, ale zewnętrznego źródła – tak, żeby żaden dorosły nie był w stanie okłamać twojego dziecka.

Edukacja seksualna ochroni dziecko w kontakcie z gwałcicielem, który może próbować wmówić mu, że “to tylko zabawa” lub że “o tym nie wolno nikomu powiedzieć”. Rozmawianie o ludzkiej seksualności może dać dziecku narzędzia, by w porę poinformowało odpowiedzialne osoby o tym, co mu się przydarza.

Najczęściej czyny pedofilne popełniają

osoby z najbliższego otoczenia
60%
osoby z rodziny
30%

źródło: Child Sexual Abuse

Gdzie szukać pomocy?

Doświadczasz przemocy seksualnej? Znasz kogoś, kto jest w potrzebie? Nie daj się dłużej wpędzać w poczucie winy. Są osoby, które chcą ci pomóc!

Prędką pomoc możesz uzyskać pod:
• numerem alarmowym – 112
• Ogólnopolskim Telefonem dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – 801 120 002

Ale do poradzenia sobie z przemocowymi sytuacjami często potrzebne jest dłuższe wsparcie. Możesz je znaleźć tu:

Gdzie szukać wiedzy?

Więcej informacji o edukacji seksualnej znajdziesz na stronach profesjonalnych edukatorów i edukatorek.

Najbardziej znanymi projektami edukacji seksualnej w Polsce są przede wszystkim:

Więcej informacji dotyczących edukacji seksualnej i antydyskryminacyjnej, a także dotyczącej zdrowia reprodukcyjnego, LGBTQIA+ oraz działalności na rzecz młodzieży, można uzyskać kontaktując się bezpośrednio z organizacjami, które się tym zajmują: http://ponton.org.pl/organizacje-pokrewne/

 

Wiedza przytoczona w tym materiale nie pochodzi tylko z jednego tendencyjnego źródła, ale nie jesteśmy nieomylne – materiały naukowe trzeba umieć czytać – dlatego zawsze zachęcamy do słuchania opinii profesjonalnych edukatorów i edukatorek seksualnych, a nie amatorskich interpretacji z drugiej ręki.

  • Oświadczenie PTS w sprawie projektu ustawy Fundacji Pro – ( odnośnik )
  • Wykorzystywanie seksualne dzieci w Polsce – J. Heitzman, M. Lew-Starowicz, Marek Pacholski, Z. Lew-Starowicz, 2014 – ( odnośnik )
  • Dajemy dzieciom siłę – Maria Keller-Hamela, Gabriela Kühn, Katarzyna Makaruk, Renata Szredzińska, Szymon Wójcik, Joanna Włodarczyk, Jolanta Zmarzlik – ( odnośnik )
  • Standardy edukacji seksualnej w Europie – Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia dla Europy i Federalne Biuro ds. Edukacji Zdrowotnej (BZgA) – ( odnośnik )
  • Zjawisko seksualizacji jako wyzwanie dla współczesnej edukacji – Monika Zielona-Jenek, Katarzyna Waszyńska, Wydawnictwo Naukowe UAM – ( odnośnik )
  • Pedofilia. Geneza i mechanizm zaburzenia – Maria Beisert, Sopot: GWP, 2012
  • Przestępstwa seksualne – Kazimierz Pospiszyl – Warszawa: WN PWN, 2006
  • Polskie Towarzystwo Seksuologiczne ( odnośnik )
  • Co jest faktem, a co fantazją o Deklaracji LGBT – Dominika Sitnicka – ( odnośnik )
  • Pedofilia nie jest jedyną przyczyną czynów pedofilnych – Hanna Szukalska – ( odnośnik )
  • Child Sexual Abuse – Julia Whealin, PhD and Erin Barnett, PhD – ( odnośnik )
  • School-based education programmes for the prevention of child sexual abuse – Kerryann Walsh- ( odnośnik )
  • The impact of abstinence and comprehensive sex and STD/HIV education programs on adolescent sexual behavior – Douglas B. Kirby – ( odnośnik )
  • Sexual deviance: theory, assessment, and treatment – William T. O’Donohue, New York: Guilford Press, 1997

To teraz stop bzdurom!

Zapoznałyście się z bzdurami z Fundacji Pro? Przekonały was badania i raporty? Chcecie zaprotestować? Nie czekajcie na innych – działajcie!​